Esen Kart Projesi: Depremzedelerin Yardım Sürecindeki Kesintiler ve Tepkiler
Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası başlatılan Esen Kart projesi, depremzedelerin gıda harcamalarını desteklemek amacıyla hayata geçirildi. Ancak, yardımların kesilmesi vatandaşlar arasında büyük bir tepki yarattı.
Esen Kart Projesi: Depremzedelerin Yardım Sürecindeki Kesintiler ve Tepkiler
6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremde mağdur olan vatandaşlara yönelik 2023 yılında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Kızılay iş birliğinde Esen Kart projesi başlatıldı. Projenin amacı konteyner kentlerde kalan depremzedelerin gıda harcamaları yapabilmelerini sağlamaktı. Ancak, 2023 yılında dağıtılan toplam 69 bin 289 Esen Kart ile başlayan süreç, 2024’te 4.500 TL’ye çıkarılan kart ücretleri ile devam etti. Geçen yıl Kızılay tarafından sonlandırılan proje, AFAD tarafından yürütülmeye devam etti fakat yardımların kesilmesi, vatandaşlar arasında büyük bir huzursuzluk yarattı.
Ocak ayında kartına yardım parası yatmayan depremzedelerin şikayetleri yoğunlaştı. Resmi bir açıklama yapılmadan yardımların kesilmesi, vatandaşların tepkisini artırdı. Depremzedeler, internet üzerinden şikayetlerini bildirerek duruma karşı çıkmaya başladı. Bir vatandaş, “Esen Kart’a bu ay ödeme yapılmadı. Nedenini öğrenebilir miyim? Başka gelirim yok engelliyim” diyerek yaşadığı zorluğu dile getirdi.
Yardım Kesintileri ve Tepkiler
Yardımların kesilmesi ile birlikte, depremzedeler arasında büyük bir belirsizlik oluştu. Bir başka vatandaş, “Sebepsizce, bir açıklama yapmaya bile gerek duyulmadan kartımıza ödeme kesildi yani iptal edildi. İhtiyacımız var, ben ve ailem perişan durumdayız.” ifadelerini kullanarak yaşadığı çaresizliği aktardı. Bu durum, depremzedelerin yaşam standartlarını olumsuz etkiledi ve birçok aileyi zor durumda bıraktı.
Bir başka depremzede, “Konteynerde kalan burada çok kişi var; evi olan, arabaları olan, başkasının adına oturan ve her şeyden faydalanan çok kişi var. Asıl ihtiyaç sahibinin yardımını kesiyorlar, diğerleri alıyor” diyerek sistemdeki adaletsizliğe dikkat çekti. Bu tür şikayetler, yeni yıl ile birlikte daha da artarak devam etti.
Ekonomik Zorluklar ve Tasarruf Politikaları
2025 yılı ‘Aile Yılı’ ilan edilmesine rağmen, tasarrufların emekli, asgari ücretli ve depremzedelerden yapıldığı ifade edildi. Milyonlarca aile, ekonomik açıdan oldukça zor koşullara mahkum edildi. Şirketlerin Kurumlar Vergisi affedilirken, emekliye yüzde 15.75, asgari ücretliye ise yüzde 30 zam yapıldı. Ancak, depremzedenin kira desteği durduruldu ve Esen Kart yardımları kesildi.
4 milyonun üzerinde dar gelirli haneye sağlanan 850 TL ile 1250 TL arasındaki destek ödemeleri de kesildi. Bu durum, birçok aileyi zor durumda bıraktı. AFAD ve Kızılay ortaklığında yürütülen Esen Kart projesinden geçen yıl Kızılay’ın çekilmesi, sürecin karmaşık hale gelmesine neden oldu. Bir vatandaş, “Esen Kart durdu. Neden durduğunu öğrenebilir miyiz? AFAD Kızılay diyor, Kızılay da AFAD diyor.” diyerek yaşadığı belirsizliği dile getirdi.
