Türkiye'de KOBİ'lerin Zombi Şirket Olma Tehlikesi
Türkiye ekonomisinde önemli bir rol oynayan KOBİ'ler, zombi şirketler haline gelme riskiyle karşı karşıya. Yüksek faizler ve artan batık krediler, bu durumu daha da kötüleştiriyor.
Türkiye'de KOBİ'lerin Zombi Şirket Olma Tehlikesi
Türkiye ekonomisinde üretim, istihdam ve ihracatta önemli bir yer tutan küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) suni teneffüs ile hayatta tutulmaya çalışıldıkça, Türkiye zombi şirketlerin en fazla olduğu ülkeler arasına girdi. Ekonomistlere göre, bu durum finansal açıdan sağlıklı olmayan ve iflas riskiyle karşı karşıya kalan zombi şirketlerin varlığını sürdürmesine neden oluyor.
Bu şirketler, yapılandırılan ve yakın izlemeye alınan kredilerle ayakta kalabiliyor. Türkiye'de 4.4 trilyon liralık KOBİ kredisi borcu bulunuyor. Bunun yanında, 95 milyar liraya ulaşan batık kredi hacmi dikkat çekiyor. KOBİ kredilerinin yüzde 52'sini veren kamu mevduat bankalarında takipteki alacak oranının bir yılda iki katına çıkması, bu durumu daha da endişe verici hale getiriyor.
Kamu Bankalarının Rolü
BDDK verilerine göre, son bir yılda kamu bankalarında KOBİ kredileri yüzde 30 oranında artış gösterirken, takipteki alacaklar yüzde 113 seviyesinde arttı. Bu durum, kamu bankalarının zombi şirketlere olan yaklaşımını sorgulatıyor. Ekonomist İnan Mutlu, kamu bankalarının batık KOBİ kredilerini siyasi gerekçelerle yapılandırmaya devam ettiğini belirtiyor.
Mutlu, “Şimşek ve yönetimi kredi kanallarının daraltılması konusunda politika belirlemeye çalışırken; kamu bankaları ise belirli ölçüde zombi şirketlerin kredilerini, siyasi gerekçelerle yapılandırmaya ya da yeni krediler sunmaya devam ediyor.” diyerek bu durumu eleştiriyor.
Özel Bankaların Durumu
Özel yabancı ve yerli bankalarda ise KOBİ kredisi hacmi yıllık yüzde 34, takipteki alacaklar ise yüzde 50 artış gösterdi. Ekonomist Erol Taşdelen, yüzde 50-60’dan TL kredi kullanan KOBİ’lerin tüm nakit akışlarının bozulduğunu ifade ediyor. Bankalardan kredi alamayan KOBİ’lerin ise yüzde 75-80 faizle faktoring kullanmak zorunda kaldığını belirtiyor.
Taşdelen, “Bu oranlara hiçbir firma dayanamaz” diyerek, IMF’nin Türkiye raporlarında sorunlu kredilerin oranını yüzde 13 olarak bildirdiğine dikkat çekiyor. Bu oran, KOBİ’lerde aşırı bir ‘zombi’ firma yoğunlaşması yaşandığını gösteriyor.
Gelecek Beklentileri
Şehirlerin ana caddelerindeki tabelaların önümüzdeki 2 yılda en az yarısının değişeceği öngörülüyor. Bu durum, Türkiye ekonomisinde KOBİ’lerin karşılaştığı zorlukların bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Ekonomistlerin uyarıları, KOBİ’lerin geleceği için endişe verici bir tablo çiziyor.
Türkiye'deki KOBİ'lerin zombi şirketler haline gelmesi, ekonomik istikrarı tehdit ediyor. Bu nedenle, KOBİ'lerin finansal sağlığının korunması için acil önlemler alınması gerektiği vurgulanıyor.
