İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası döviz kurunda başlayan yükselişin ilk etkisi akaryakıtta görüldü. Benzin, motorin ve LPG fiyatlarının önümüzdeki hafta 1 lira ile 1 lira 61 kuruş aralığında artacağı hesaplandı. Merkez Bankası’nın kur artışını frenleyememesi durumunda akaryakıt zamlarının sonraki haftalarda da devam etmesi bekleniyor.
Zincirleme etkisi çok kuvvetli olan akaryakıt zamlarının başta temel gıda olmak üzere halkın kullandığı tüm ürünlerde zam dalgasına yol açmasından endişe ediliyor. Türkiye’de akaryakıt fiyatları, uluslararası piyasada oluşan akaryakıt fiyatları ile kur seviyesindeki değişime göre belirleniyor.
Ürün fiyatı veya kurda üst üste birkaç gün devam eden fiyat değişimleri, tabelalara zam ya da indirim olarak yansıtılıyor. Akaryakıt sektör temsilcilerinin yaptığı hesaplamalara göre, önümüzdeki hafta akaryakıt fiyatlarında artış kaynaklı zam dalgası yaşanabilecek. Bu durum, özellikle benzin, motorin ve LPG fiyatlarını doğrudan etkileyecek.
Örneğin, Dolar kuru perşembe günü 38 TL ve üstünde seyrettiğinde benzine 1 lira 2 kuruş zam gelecek. Motorin için de benzer bir durum söz konusu; Dolar kurunun belirli seviyelerde kalması halinde motorine 1 lira 17 kuruş zam yapılması bekleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyük umut bağlanan enflasyonu düşürme programının ayakta kalması için gereken her şeyin yapıldığını açıklamıştı. Zamların yeniden başlayıp enflasyonun tırmanışa geçmesi halinde programa güvenin kaybolabileceği biliniyor. Bu nedenle, akaryakıtta yüksek boyutlarda yaşanabilecek kur kaynaklı zamları önlemek için çeşitli önlemler alınabilir.
ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) indirimine gidilmesi gibi adımlar, dövizdeki oynaklığı hafifletmek amacıyla değerlendiriliyor. Bu tür önlemler, akaryakıt fiyatlarındaki artışın enflasyon üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı hedefliyor.
Akaryakıt zammı, çarşı ve pazarda zincirleme zam dalgası yarattığı için enflasyonla mücadele programı uygulamalarında adeta ‘kabus’ olarak görülüyor. Merkez Bankası, vergi kaynaklı akaryakıt zammı yaşanmaması için ekonomi yönetimine sık sık uyarı niteliğinde mesaj veriyor. Bu durum, ekonomik istikrar açısından kritik bir öneme sahip.
Akaryakıt zamlarının durdurulamaması halinde, yıl sonu enflasyon tahmininin yukarı revize edileceği biliniyor. Bu durum, maaş zamları cephesinde yeni bir tartışmaya yol açabilir. Ekonomik belirsizliklerin artması, halkın alım gücünü de olumsuz etkileyebilir.