2025 Yılında Ramazan Ayının Gıda Enflasyonuna Etkisi
2025 yılında Ramazan ayının gıda enflasyonuna etkisi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın analizine göre yaklaşık 0,5 puan olarak hesaplandı. Gıda fiyatlarındaki artışlar Ramazan ayı ile ilişkilendirildi.
2025 Yılında Ramazan Ayının Gıda Enflasyonuna Etkisi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan analiz, 2025 yılında Ramazan ayının gıda enflasyonuna yaklaşık 0,5 puan etkisi olacağını ortaya koyuyor. Gıda fiyatlarındaki artışların Ramazan ayı ile bağlantılı olduğu değerlendirilmektedir. TCMB'nin blog yazısında, gıda fiyatlarındaki yüksek oranlı artışların Ramazan ayı etkisiyle ilişkili olduğu ifade edilmektedir.
Ramazan Ayının Gıda Fiyatları Üzerindeki Etkisi
TCMB Kıdemli Ekonomist Aslıhan Atabek Demirhan, Uzman Yardımcısı Muhammed Bahça ve Yardımcı Ekonomist S. Simin Bayraktar tarafından kaleme alınan yazıda, Ramazan ayının üretim ve fiyatlar üzerindeki önemine dikkat çekilmektedir. Analiz, 2003-2024 yıllarına ait aylık enflasyon verilerini kullanarak gıda ve alkolsüz içecekler ile işlenmiş ve işlenmemiş gıda fiyatları üzerindeki etkileri incelemektedir.
Yapılan analizler, Ramazan ayının gıda enflasyonu kalemleri üzerinde farklı etkileri olduğunu göstermektedir. Gıda ve alkolsüz içecekler genelinde Ramazan ayının eş zamanlı etkisine ek olarak öncü ve gecikmeli etkilerinin olduğu; işlenmiş gıda aylık enflasyonu üzerinde ise anlamlı bir etkisinin bulunmadığı belirtilmektedir.
Yüksek Frekanslı Veri Analizi
Ramazan ayının işlenmemiş gıda fiyatları üzerindeki etkisini daha detaylı incelemek amacıyla, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Ürünleri Fiyat İzleme Sistemi (TÜFİS) verileri kullanılmaktadır. Bu veriler, gıda perakende sektöründe önemli paya sahip zincir marketler ile yerel marketlere ait günlük fiyat verilerini içermektedir. Seçilmiş işlenmemiş gıda ürünleri için 2022-2024 yıllarına ait günlük veriler kullanılarak oluşturulan fiyat endeksleri, Ramazan ayına özgü farklılaşmalara işaret etmektedir.
Kırmızı et ve tavuk eti fiyatlarında Ramazan ayı öncesinde başlayan artış eğiliminin Ramazan ayı boyunca ivmelendiği, Ramazan ayı sonrasında ise görece ılımlı seyrettiği gözlemlenmektedir. Bakliyat fiyatları ise Ramazan ayı içerisinde yükselirken, öncesi ve sonrası dönemlerde görece yatay bir seyir izlemektedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Yumurta fiyatlarında ise Ramazan ayı itibarıyla artış, sonrası dönemde ise düşüş gözlemlenmektedir. İncelenen tüm ürünlerde Ramazan ayına bağlı fiyat artışlarının kalıcı hale gelme eğiliminde olduğu dikkat çekmektedir. Gıda kaynaklı doğrudan etki 0,5 puan olarak hesaplanmaktadır.
Sonuç olarak, TCMB'nin yaptığı hesaplamalar, 2025 yılında Ramazan ayının gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonunda yukarı yönlü etkiler oluşturacağını göstermektedir. Bu bağlamda, 2025 yılı Mart ayında gıda fiyatlarında gözlenen yüksek oranlı artışların Ramazan ayı etkisiyle ilişkili olduğu değerlendirilmektedir.
