2024 yılında elde edilen kira geliri, 33 bin liralık istisna tutarını aşıyorsa beyanname verilmesi gerekiyor. 2 Nisan’a kadar bu işlem yapılmalı. Kiracıların verdiği bilgiler ve tapu, banka gibi verilerle evin kirada olup olmadığı tespit edilebiliyor.
Kira beyannamesi doldururken ‘getiri’ ve ‘götürü’ gider yöntemlerinden biri tercih ediliyor. Götürü gider yöntemi seçildiğinde, istisna tutarı çıkarıldıktan sonra kalan tutardan yüzde 15 indirim yapılabiliyor. Bu yöntem, mülk sahiplerine önemli bir avantaj sağlıyor.
Gerçek gider yöntemiyle ise evle ilgili yapılan asansör, yalıtım, kombi gibi masraflar kira gelirinden indirilebiliyor. Ayrıca, ev krediyle alınmışsa faiz ödemeleri de gider olarak gösterilebiliyor. Bu durum, mülk sahiplerinin vergi yükünü azaltıyor.
Ev, 2020’den sonra alındıysa, evin satın alma bedelinin yüzde 5’i gider olarak hesaba dahil ediliyor. Mülk sahibinin kendisi, eşi ve çocukları için yaptığı bazı harcamalar da gider olarak gösterilebiliyor. Bu harcamalar, ödenecek vergi tutarını önemli ölçüde düşürüyor.
‘Hazirbeyan.gib.gov.tr’ adresine girildiğinde, beyanname ekranında ‘istisna’, ‘gider’ gibi bölümlere yazılan her tutar kira gelirinin düşmesini sağlıyor. Eğitim, sağlık ve hayat sigortası gibi harcamalar burada dikkat çekiyor.
Eğitim harcaması indiriminde 18 yaş sınırı bulunuyor. Eğer üniversite eğitimi devam ediyorsa, 25 yaşın dolmaması gerekiyor. Kitap, kırtasiye masrafları ve servis ücretleri indirim konusu yapılabiliyor. Ancak okul yemek parası ve vakıf üniversitelerine ödenen harcamalar indirim olarak dikkate alınmıyor.
Harcama belgeleri beyanname verirken eklenmiyor. Fakat faturanın alındığı işletme unvanı, vergi ve fatura numarası ilgili satılara kaydediliyor. Bu belgelerin mülk sahipleri tarafından beyannameye yazıldıktan sonra 5 yıl saklanması gerekiyor.
Kira vergisi mükellefinin şahsına, eşine ve çocuklarına ait hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si ile çeşitli şahıs sigorta primlerinin yüzde 100’ü gelir matrahından indirilebiliyor. İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin yüzde 15’ini aşamıyor.
Kamu kurumlarına yapılan bağışların bir kısmına indirim imkanı tanınıyor. Kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağışlar da beyan edilen gelirden indirilebiliyor. Bu durum, mülk sahiplerine ek bir avantaj sunuyor.
Mülk sahibi, yıllık 220 bin lira kira geliri elde etmiş ve götürü gider yöntemini seçmiş olsun. Önce 33 bin liralık istisna tutarı düşülecek. Kalan 187 bin liranın yüzde 15’i (28 bin 50 lira) götürü gider kuralı gereği indirilecek. Böylece istisna ve gider düşülmüş kira geliri 158 bin 950 lira olarak hesaplanıyor.
Bu kişinin eğitim, sağlık masrafları varsa 158 bin 950 liranın yüzde 10’unu yani 15 bin 895 lirayı aşmayacak şekilde indirim yapma hakkı bulunuyor. Sonuç olarak, bu indirimler düşüldüğünde mülk sahibinin ödeyeceği vergi 19 bin 15 lira oluyor. Eğer bu harcamaların hiçbiri indirilmemiş olsaydı, ev sahibi 26 bin 962 lira vergi ödeyecekti.